CLIL, czyli Content and Language Integrated Learning to równoległe nauczanie przedmiotu i języka angielskiego. Oznacza to, że uczeń zdobywając wiedzę i umiejętności z zakresu biologii, matematyki czy historii sztuki poznaje jednocześnie słownictwo specjalistyczne z danej dziedziny. Mówiąc prościej: ucząc biologii po angielsku stosujesz CLIL, prowadząc zajęcia sportowe po angielsku stosujesz CLIL, ucząc matematyki używając języka angielskiego stosujesz CLIL…. Oczywiście dotyczy to zajęć z dziećmi, dla których język angielski nie jest językiem ojczystym, tylko obcym. CLIL odnosi się do wszystkich obcych języków – nie musi to być język angielski, możesz „clilować” po włosku, francusku czy hiszpańsku.
Podejście czy metoda?
Zależy od przyjętej metodyki. Nauczanie CLIL pojawia się w literaturze jako metoda nauczania (CLIL method) lub podejście (CLIL approach). Podejście jest szerszym określeniem, w obszarze podejścia można stosować różne metody i strategie. Jeśli przyjmiemy, że CLIL jest metodą, ujmujemy ją w węższym znaczeniu i stosujemy równolegle z innymi metodami. To kwestia nazewnictwa – istota CLIL pozostaje w ramach tych definicji niezmienna.
CLIL w przedszkolu – da się?
Zdecydowanie, tak! Uważam, że to właśnie przedszkole jest najlepszą przestrzenią do integrowania treści z różnych obszarów wiedzy i języka obcego. To właśnie w przedszkolu możemy ucząc języka angielskiego „przemycać” niezwykle ważne treści. Możemy uczyć o życiu pszczół (biologia), relacjach społecznych (nauki społeczne), planetach układu słonecznego (astronomia) w języku angielskim – i wierzcie mi, będą to naprawdę niezapomniane zajęcia dla dzieci, a słownictwo wyniesione z nich na długo zostanie w pamięci.
fot. archiwum własne: Art & English – warsztat w Nordiska Akvarellmuseet w Skarhamn w Szwecji (zajęcia prowadzone po angielsku)
CLIL w podręcznikach
Być może już stosujesz podejście CLIL na swoich zajęciach. Uczysz o otaczającym świecie właśnie po angielsku. W programach nauczania języka angielskiego dla wychowania przedszkolnego wędrujesz z dziećmi przez tematy związane ze zmiennością pór roku (biologia, geografia), poznajesz strukturę miast i wsi ucząc o miejskich budynkach czy farmie (geografia). Tak, to już elementy CLIL. W niektórych podręcznikach dla przedszkolaków pojawia się informacja o lekcji CLIL. Autorzy podręczników wydanych przez Pearson w serii My Little Island zaznaczają na konkretnych stronach, w którym miejscu stosujemy CLIL. Tu integrowanie treści dotyczy często obszaru społecznego – relacji interpersonalnych.
Zainspiruj się
Nie obawiaj się trudnych tematów z dziedziny biologii, astronomii czy historii sztuki. To duże nazwy, ale tematy z nimi związane można oswoić i dostosować do poziomu przedszkolnego. Twoi mali uczniowie chętnie nauczą się o życiu toczącym się w głębi oceanu – ty przybliżasz oceanografię, a przedszkolaki świetnie się bawią… i uczą jednocześnie! Obok prostego słownictwa (fish, starfish czy jelly fish) przygotuj też trudniejsze o humbakach i płetwalach 😉 Niech zainspirują cię filmy z National Geographic, książki popularno-naukowe czy wystawy w galeriach sztuki do prowadzenia lekcji CLIL.
Jakie zajęcia możesz poprowadzić w ramach podejścia CLIL?
Oto kilka propozycji dla przedszkolaków:
- impresjonizm w malarstwie – obrazy i życie Claude’a Monet – historia sztuki (polecam książkę, która pomoże Ci przygotować zajęcia- Wydawnictwo ZAKAMARKI: Linnea w ogrodzie Moneta.
- joga i język angielski – rozwój fizyczny, wszelkie ćwiczenia fizyczne możesz prowadzić po angielsku, nie musi to być joga. W przypadku jogi istotna jest także technika oddychania i koncentracja. To dodatkowy plus. Jeśli masz przygotowanie w tym zakresie warto wprowadzić jej elementy do zajęć. Wiele pozycji w jodze dla dzieci ma nazwy pochodzące od nazw zwierząt – stork / frog / dog czy innych elementów przyrody nieożywionej tree / lotus flower. Polecam książkę: „Joga dla najmłodszych” i włoskie kursy Gioca Yoga
- matematyka i języka angielski – liczyć można też po angielsku 🙂 Z przedszkolakami zaczynamy od przeliczania przedmiotów (guzików, kasztanów, kształtów wyciętych z papieru etc.) i przyporządkowania do zbiorów. How many circles are there? Four green circles and two blue circles. Dla starszych dzieci 6-9 lat karty pracy do pobrania – do wyboru cztery poziomy trudności : Math&English
Dawno temu w Rzymie…
Może nie aż tak dawno temu 😉 Był rok 2013, w ramach wizyty studyjnej spotkało się kilkunastu specjalistów od edukacji z krajów Unii Europejskiej (Finlandia, Szwecja, Słowenia, Niemcy, Hiszpania, Irlandia, Wielka Brytania i Polska ). Ten międzynarodowy zespół przez tydzień obserwował i dzielił się wrażeniami z włoskich działań w ramach projektu CLIL w Europie. Jako polska przedstawicielka już wtedy miałam wrażenie, że na etapie przedszkolnym wypadamy w Polsce całkiem nieźle, bo CLIL ma miejsce w naszych przedszkolach – gorzej było z kolejnymi etapami kształcenia. Po tych kilku latach widać postęp, ale to jeszcze nie to, co we Włoszech. W rzymskich placówkach uczestniczyliśmy w zajęciach od przedszkola do liceum. Większość zajęć odbywało się jednak w pięknym (ta architektura!) budynku z duszą – Liceo Artistico di Roma. Uczestniczenie w zajęciach z malarstwa, rzeźbiarstwa czy historii sztuki było dla mnie niesamowitym przeżyciem. Zupełnie nowe treści (artystyczne) plus specjalistyczny język angielski pozwolił mi poczuć, co czują maluchy na naszych „clilowych” zajęciach. Doświadczyłam i z przyjemnością stosuję na zajęciach z przedszkolakami 🙂
„Clilujcie”, bo warto !
CLIL Study Visit – Rome, 2013, fot. archiwum prywatne
Liceum Artystyczne w Rzymie
Szwecja, Polska, Irlandia, Hiszpania, Finlandia… to tylko część grupy edukatorów…
Lekcja rysunku w Liceo Artistico – uczniowie wchodzą tu w rolę nauczycieli 🙂
Lekcja „Science” w rzymskim gimnazjum – prowadzona w języku angielskim
Lekcja w szkole podstawowej (klasa pierwsza) – nauka pisania (język włoski i język angielski) 
Przedszkole M. Montessori – na zdjęciu akurat przykład „tutoringu rówieśniczego” 😉
Muzeum to idealne miejsce do prowadzenia lekcji CLIL (Art & English) – Muzeum MAXXI, Rome
main picture: pixabay.com
